    
หลักธรรมในพระพุทธศาสนามีไว้เพื่อสอนให้เข้าใจความจริงของชีวิตและธรรมชาติเพื่อให้อยู่ร่วมกันอย่างเป็นสุขในเบื้องต้น และสร้างความสุขอย่างยั่งยืนในเบื้องปลาย แต่การนำหลักธรรมมาใช้ในชีวิตนั้นมีความแตกต่างกันจึงยังมีความวุ่นวายหรือทะเลาะเบาะแว้งกันอยู่
หลักการสำคัญของการประพฤติธรรมมืใช่การเพ่งเล็งที่คนอื่นว่านำหลักธรรมมาใช้ได้มาหรือน้อยหรือติติงความประพฤติของใครต่อไป วิพากษ์วิจารณ์คาดเดาไปตามอารมณ์เรามักจะคาดหวังให้คนอื่นเป็นคนดี แต่ไม่ได้ตั้งความหวังว่าตนเองจะดีขึ้นกว่าเดิม ดีขึ้นกว่าเมื่อวันวาน และจะดีขึ้นเรื่อยๆ
ในยามปกติเราอาจมีความประพฤติที่อยู่ในหลักธรรมแต่เมื่อใดที่โทษภัยหรือวิบากร้ายโถมถาเข้ามา เราอาจพร้อมที่จะเป็นคนเห็นแก่ตัวหรือเอาตัวรอดไว้ก่อนหรือเอาเปรียบผู้หนึ่งผู้ใดที่เขาเคยเปิดทางให้ความช่วยเหลือเอาไว้ เพราะเรากลัวว่าเราจะลำบากอย่างนั้นอย่างนี้ การพึ่งพาตนเองจึงเป็นสิ่งสุดท้ายที่เราคิดจะกระทำเมื่อยังมีตัวเลือกให้พึ่งพาได้...ผู้อื่นปวารณาเปิดทางทำบุญของเขาไว้ เราก็เปิดทางของความโลภเดินเข้าไปยังทางสายบุญของคนอื่นด้วยความกระหยิ่มใจ
...ตัวอย่างเหล่านี้ยกขึ้นมาเพื่อชวนให้คิด และรายละเอียดของกระบวนการคิดเมื่อได้กระทบกับอารมณ์ต่างๆ จะมีความหยาบหรือละเอียดก็ขึ้นอยู่กับปัญญาของแต่ละบุคคล
|