เพลิงกิเลส

บุษกร เมธางกูร

ความเปลี่ยนแปลงที่เห็นได้ชัด ..นอกจากภัยพิบัติหรือุบัติเหตุแล้ว สภาพอากาศก็เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่แสดงถึงธรรมอันเป็นอนิจจัง ....หลายวันก่อนอากาศกำลังสบายด้วยอยู่ในช่วงปลายฤดูหนาว ....มาวันนี้ เริ่มร้อนระอุ และมีเมฆฝนสลับกันบ้างในบางพื้นที่ แต่จะสลับสับเปลี่ยนอย่างไร...

หลายคนมั่นใจว่า ฤดูร้อนและความแห้งแล้วย่อมเดินทางมาถึงแน่ จึงเริ่มวางแผนรับมือกับความร้อนที่จะมาเยือนด้วยเทคนิควิธีต่างๆ ....บางคนติดตั้งเครื่องปรับอากาศใหม่ ....บางคิดหลบลมร้อนไปพักผ่อนในสถานที่ที่มีอากาศเย็น ....บางคนเลือกที่จะปรับปรุงสภาพบ้านให้มีการป้องกันความร้อนจากภายนอก และมีช่องระบายอากาศเพื่อนำความร้อนที่สะสมอยู่ภายในออกไป

แม้ว่าความร้อนของอากาศจะยังมาไม่ถึง... แต่หลายวิธีการเหล่านี้ล้วนเกิดขึ้นมาจากความร้อนภายใน คือ ใจที่ไม่ต้องการความทุกข์ในอนาคต... จึงต่างสรรหาวิธีการที่จะสร้างสุขให้มากที่สุดเท่าที่จะสามารถคิดได้ แต่บ่อยครั้งภายในอาคารที่ติดแอร์จนเย็นฉ่ำก็ไม่สามารถดับความร้อนของใจ ที่ถ่ายทอดออกมาทางพฤติกรรมของกายวาจา เช่น สีหน้าที่โกรธแค้น การโต้เถียง ทะเลาะเบาะแว้ง และคำสบถหยาบคาย อาการของความรุ่มร้อนใจเหล่านี้มีเกิดขึ้นในทุกฤดูกาล นั่นเป็นเพราะทุกชีวิตต่างมีเพลิงกิเลสและเพลิงทุกข์สุมให้ความร้อนอยู่ตลอดเวลา


เพลิงกิเลส คือ ราคะ โทสะ โมหะ ที่ทำให้จิตใจมีร้อนรนกระวนกระวาย เพลิงทุกข์ คือ ชาติ ชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ..เป็นต้น

บุษกร เมธางกูร

เพลิงกิเลสเหล่านั้นเอง ที่ทำให้เกิดความร้อนรนกระวนกระวายเช่นกัน ความร้อนจึงระอุคุกรุ่นอยู่ในทุกชีวิตที่หลงทาง แล้วก็พากันแก้ไขความร้อนนั้นอย่างผิดๆ เหมือนยิ่งสุมฟืนเข้าสู่กองไฟให้ลุกโพลงมากขึ้น ..

เมื่อมีความต้องการอยากได้ก็ตอบสนองด้วยการปรนเปรอ จึงยิ่งเพิ่มความยึดติดในอารมณ์นั้น ...เมื่อไม่ต้องการไม่อยากได้ ก็ตอบสนองด้วยการแสวงหาสิ่งใหม่ จึงยิ่งต้องไขว่คว้าและเหนี่ยวรั้งเป้าหมายให้มาเป็นของตน และก็เพิ่มความติดข้องกันต่อไป

สิ่งที่จะสามารถดับความเร่าร้อนทั้งภายนอกและภายในได้ทั้งหมดก็คือ พระธรรมของพระบรมศาสดาพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ‏ เริ่มจากการใช้ลม...เพื่อคลายความร้อน..ด้วยอานาปานสติ.. ใช้น้ำ..เพื่อให้ความเยือกเย็น...ด้วยความเมตตา.. ใช้ความสดชื่นเยี่ยงผู้รู้...คือ ปัญญา ..เพื่อดับความร้อนรนทางความรู้สึกนึกคิด ด้วยการพิจารณาถึงความจริงที่ปรากฏ

จึงขอส่งความปรารถนาดีมายังทุกท่าน ให้สามารถใช้ชีวิตผ่านฤดูร้อนที่กำลังเดินทางมาถึงนี้ ...ไปได้ด้วยความร่มเย็น มีสติและปัญญาเป็นฉนวนกั้นความร้อนจากภายนอก และปรับระดับความร้อนภายในให้กลายเป็นความเยือกเย็นได้ในที่สุด ...อย่าได้ส่งความร้อนจากภายในตน ออกไปเพิ่มแรงปะทะให้กับผู้อื่นต้องทุรนทุรายมากขึ้นเลย

พี่ดา