ย้อนรำลึก..ด้วยอาลัย

ศาลาธรรม

คือประทีปดวงงามยามแรกเริ่ม
คือผู้เพิ่มทางปัญญาพาผ่องใส
คือผู้นำอภิธรรมให้ก้าวไกล
คือผู้ใช้ชีพนี้พลีเพื่อธรรม




ย้อนรำลึก..ด้วยอาลัย

๒๔ พ.ย. ๒๕๓๔  เป็นวันมรณะภาพ ประทีปดวงเอกแห่งอภิธรรมมูลนิธิ คือ พระบุญมี เมธฺงกุโร หรือท่านอาจารย์บุญมี เมธางกูร ของพวกเราเหล่าลูกศิษย์  ๒๗ ปีแล้ว ยังความโศกใจเพราะความพลัดพราก และความอาลัยในประทีปดวงเอกของมูลนิธิให้เกิดขึ้นอีกครั้ง

เพราะเมื่อหกสิบกว่าปีก่อน...ก่อนที่จะมีชื่อ อภิธรรมมูลนิธิปรากฏบนผืนแผ่นดินไทย อาจารย์บุญมี เมธางกูร ได้เริ่มต้นชีวิตครูผู้สอนธรรมะด้วยการเป็นกรรมการฝ่ายธรรมะศึกษา และเป็นผู้บรรยายพระอภิธรรมปิฎก ณ พุทธสมาคมแห่งประเทศไทย มานานนับสิบปี จนกระทั่ง เกิดความขัดข้องเกี่ยวกับสถานที่ที่ไม่เพียงพอต่อการเรียนการสอน ในขณะที่มีผู้สนใจศึกษาพระอภิธรรมปิฎกจำนวนมากขึ้น


ดังนั้น ด้วยทุนทรัพย์ส่วนตัวจำนวน ๒๐๐,๐๐๐ บาท พร้อมกับความสามัคคีร่วมแรงร่วมใจของสหายพระอภิธรรมอีกหนึ่งคณะ ท่านอาจารย์บุญมี เมธางกูร จึงได้ตัดสินใจครั้งสำคัญที่จะตั้งองค์กรเพื่อเผยแผ่พระอภิธรรมโดยเฉพาะการยื่นเรื่องราวต่อทางราชการจึงได้ดำเนินขึ้นอย่างถูกต้อง จวบจนกระทั่ง ๒๓ มีนาคม พุทธศักราช ๒๕๐๐ อภิธรรมมูลนิธิจึงได้รับการจดทะเบียนให้เป็นองค์กรเพื่อเผยแพร่พระอภิธรรมอย่างเป็นทางการโดยมีที่ทำการแห่งแรก ณ บ้านที่พักอาศัยของท่านเอง ต่อมาได้ขยับขยายไปยังวัดพระเชตุพนฯ และในที่สุดด้วยความอนุเคราะห์ของหลวงพ่อเสือ อาจารย์วิชิต ธรรมรังษี และอาจารย์บุษกร เมธางกูร อภิธรรมมูลนิธิจึงสามารถสถานที่ตั้งอย่างถาวร ณ ถนนพุทธมณฑลสาย ๔ นับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2533 เป็นต้นมาจนถึงปัจจุบัน

ท่านอาจารย์บุญมี เมธางกูรได้ดำรงตำแหน่งประธานกรรมการอภิธรรมมูลนิธิในเพศฆราวาส นับตั้งแต่วันเริ่มแรกการก่อตั้งจนกระทั่งถึงวาระสุดท้ายของชีวิตซึ่งอยู่ในเพศของสมณะคือวันที่ ๒๕ พฤศจิกายน ๒๕๓๔ นับเป็นเวลา ๓๔ ปีที่ท่านดำรงตำแหน่งแห่งความเสียสละนี้

๓๔ ปีแห่งการทำงานที่ทุ่มเทอย่างไม่ท้อต่อความเหน็ดเหนื่อยและความยากลำบากเพราะในสมัยนั้น พระอภิธรรมยังไม่เป็นที่ยอมรับของพระสงฆ์ตลอดจนพุทธศาสนิกชนชาวไทยเท่าใดนักการบุกเบิกเส้นทางสายแรกจึงมิใช่งานที่ง่ายดายเลย มีแต่อุปสรรคขวากหนามขวางหน้าอยู่ตลอดเวลาซึ่งกว่าจะได้เส้นทางที่ราบเรียบและราบรื่น ท่านอาจารย์ต้องหยิบยื่นทุนใจเพื่อที่จะให้ความรู้ด้วยความเสียสละอย่างยากที่จะหาสิ่งเปรียบ

ศาลาธรรม

๓๔ ปีแห่งการฟันฝ่าอุปสรรคจึงเหนื่อยหนักทั้งร่างกายและจิตใจแต่ความอ่อนแอก็ไม่ปรากฏให้ผู้ใดได้รับทราบ เพราะท่านอาจารย์มีกำลังใจอย่างเปี่ยมล้นว่า..

"ผมมาบรรยายพระอภิธรรม ที่พุทธสมาคมฯ นี้ มาทุกเสาร์ทุกอาทิตย์ เกือบทั้งปีไม่ค่อยได้ขาดเลย โดยไม่มีผลประโยชน์ตอบแทนเป็นเวลากว่า ๑๐ ปีมาแล้ว การที่ทำได้เช่นนี้ก็เพราะพระอภิธรรมนั้นมีคุณค่ามากมายเหลือเกิน หรือพูดได้ว่าหาค่ามิได้ ทำให้ท่านนักศึกษาได้รับความสุขใจ ผมเป็นผู้บรรยายก็มีความสุขใจ

ยิ่งท่านนักศึกษาบางท่านบอกว่าเมื่อก่อนที่ยังไม่ได้เรียน ฐานะความเป็นอยู่ของครอบครัวไม่ดี มีรายได้ไม่พอ ลูกเต้าหลายคน มีความเดือดร้อนทางใจเหลือเกิน นอนไม่ค่อยหลับ เป็นห่วงครอบครัวว่าจะยากจนอดอยากประเดี๋ยวจะเป็นอย่างนั้นจะเป็นอย่างนี้ ครั้นมาศึกษาพระอภิธรรมประมาณ ๑ ปี ก็ไม่ได้คิดอย่างเก่าแล้ว การนอนหลับก็เป็นปกติดี ความเจ็บไข้ได้ป่วยอันเนื่องมาจากความทุกข์ ความกังวลก็หายไปมาก


นี่ก็เป็นเหตุสำคัญเหตุหนึ่งที่ทำให้ผมเกิดกำลังใจบรรยายพระอภิธรรมมานานนับสิบปีไม่ได้คิดจะเลิก แม้ผู้บรรยายท่านอื่น ๆ ที่ตามหลังผมมาและบรรยายอยู่ในเวลานี้ ก็ได้บรรยายกันมาคนละหลาย ๆ ปี ก็ด้วยเหตุผลอันเดียวกัน "

ความเป็นบัณฑิตของท่านนั้นมิได้ปรากฏเฉพาะในการพูดหรือการสอนแต่ปรากฏอย่างชัดเจนในครรลองของชีวิตท่านที่ดำเนินไปด้วยปัญญาที่ท่านมักจะนำพาบุคคลที่อยู่ใกล้ชิด ไม่ว่าจะเป็นครอบครัว มิตรสหาย และปวงศิษย์ให้ประพฤติปฏิบัติในกิจอันเป็นกุศลไม่ว่าจะเป็นบุญกิริยาวัตถุ หรือการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานและท่านยังชักชวนให้ผู้ที่มีความสามารถอีกหลายคนเข้ามาร่วมกิจกรรมธรรมทานนี้ให้กว้างขวางยิ่งขึ้นดังที่ท่านกล่าวไว้ว่า

ศาลาธรรม

"ชีวิตนี้ก็คือนามและรูป แล้วนามและรูปก็ไม่เที่ยงแท้แน่นอน ย่อมผันแปรเปลี่ยนแปลงไปทุกๆ วินาที วันละนับครั้งไม่ได้ แล้วเราจะพึ่งพาอาศัยกับความไม่เที่ยงแท้แน่นอนจะได้อย่างไร ทรัพย์สินทั้งหลายหรือเงินทองข้าวของอะไรสารพัดอย่างที่เราแสนรักแสนห่วงที่ปรารถนาอยากได้ แล้วอยากจะให้ติดมือเอาไปก็ไม่มีหวังจะเอาไปได้เลยแม้แต่น้อยนิดเมื่อถึงแก่ความตาย

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงว่า ให้ทานอะไรก็สู้ให้ทานธรรมอันเป็นปัญญาไม่ได้ แล้วท่านจะไม่สร้างสมปัญญาบารมีของท่านโดยศึกษาแล้วช่วยกันเผยแพร่ปัญญานี้ออกไปให้แก่ญาติมิตร ผู้ร่วมความทุกข์ทั้งหลายบ้างเลยทีเดียวหรือ ท่านจะไม่พยายามสร้างสมปัญญาที่สามารถติดตามชีวิตของท่านไปให้เป็นเพื่อนที่แสนดีเพื่อช่วยปกป้องคุ้มครองอันตรายมิให้ระหกระเหินเดินไปในทิศทางที่อาจจะขรุขระทุรกันดารในระหว่างการเดินทางอันแสนไกลบ้างทีเดียวหรือ

แน่นอน ท่านมีความรักใคร่ในชีวิตของท่านมากที่สุด เฝ้าทะนุถนอมอย่างสุดกำลังแล้วเหตุไฉนเล่าจึงไม่หาหนทางเดินที่ดีที่สุดให้แก่ชีวิตของท่าน

นอกจากการเคาะประตูไปตามบ้านของพุทธศาสนิกชนด้วยตัวหนังสือและเสียงบรรยายที่ผ่านสถานีวิทยุแล้ว ท่านและคณะผู้ติดตามโดยเฉพาะอาจารย์บุษกรนั้นยังได้เดินทางไปเคาะประตูบ้านพุทธศาสนิกชนในท้องถิ่นต่างๆ เพื่อเชิญชวนให้เข้ามาศึกษาและพิสูจน์ความมีเหตุผลในพระอภิธรรมปิฎกเท่าที่โอกาสจะอำนวย

ความเสียสละที่ท่านอาจารย์ได้กระทำมาอย่างต่อเนื่องนั้นปรากฏผลอย่างน่าชื่นชม เพราะในที่สุดพุทธศาสนิกชนทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศได้ให้ความสนใจศึกษาพระอภิธรรมทั้งในด้านปริยัติ และการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานเพิ่มขึ้นเป็นจำนวนมาก

๓๔ ปี แห่งการทำงานที่ท่านพยายามสาดฉายกระจายแสงแห่งธรรมให้มีความสว่างไสวไปบนผืนแผ่นดินไทยด้วยความสามารถเท่าที่มี เป็น ๓๔ ปีที่ท่านเพียรพยายามมอบปัญญาให้แก่นักศึกษาพระอภิธรรมรับไปประดับไว้ในชีวิต และแม้จะยังไม่สามาถก้าวไปถึงเป้าหมายกันสูงสุดนั้นได้ แต่ปัญญาที่เกิดขึ้นแล้วจากการศึกษาจะนำพาให้ผู้นั้นมีทางเลือกที่ดีของชีวิต

ศาลาธรรม

ดังที่ท่านกล่าวไว้ว่า ...

"...มีผู้พูดเรื่องของกรรมกันอยู่ทั่วไปในประเทศไทย แต่มีผู้ที่จะเข้าใจเรื่องของกรรมได้ดีจริงๆ นั้นมีน้อย ทั้งนี้ก็เพราะไม่ได้ศึกษาเล่าเรียนพระอภิธรรมปิฎก ด้วยเหตุดังนี้เอง จึงมีมากท่านเหมือนกันที่กล่าวมา คนทำชั่วทำไมจึงได้ดี แต่คนทำดีเหตุใดจึงได้รับผลร้าย

เคยมีผู้ถามผมว่า ถ้ากรรมที่ได้กระทำไปให้ผลได้จริงๆ แล้ว ทำไมมันจึงไม่ลงโทษผู้กระทำชั่วให้ชักดิ้นชักงอ ลงไปได้ต่อหน้า คนที่ชอบประพฤติตัวชั่วช้าจะได้ไม่กล้ากระทำชั่ว เมื่อผลของกรรมไม่ปรากฏเห็นทันตา

เรื่องกรรมนั้นมีขั้นตอนการให้ผล และเป็นไปด้วยอำนาจของเหตุผลที่ละเอียดลึกซึ้งเป็นอย่างยิ่ง เพราะมิได้อยู่ในอำนาจดลบันดาลของผู้ใด ผู้ศึกษามีความเข้าใจแล้วก็จะหายสงสัย แล้วจะมีความสุขกาย สุขใจเพิ่มขึ้น เพราะทราบดีว่าเมื่อกระทำกรรมลงไปแล้วมันจะต้องให้ผลอย่างแน่นอนโดยขอเวลาให้มันเท่านั้น

ความรู้ที่ท่านอาจารย์มอบให้เหล่านี้คือหนึ่งในอริยทรัพย์ของพระบรมศาสดาพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นมรดกธรรมที่มีค่าเกินกว่าจะยกทรัพย์สินใดขึ้นมาเปรียบได้ เพราะในอนาคตนั้นผู้ที่ครอบครองทรัพย์นี้จนได้ปริมาณที่เหมาะสม ความพ้นทุกข์ก็จะเกิดขึ้นได้ในที่สุด

และตลอดระยะเวลา ๓๔ ปีในชีวิตการทำงานของท่านนั้น ท่านได้สร้างบุคลากรผู้ทรงคุณวุฒิทางพระอภิธรรมไว้จำนวนไม่น้อยเลย ลูกศิษย์ของท่านหลายคนได้แยกย้ายกันไปเผยแผ่พระอภิธรรมในสถานที่ต่างๆ และหลายสถานที่หลายมูลนิธิได้มีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักดีในปัจจุบัน

ศาลาธรรม

ยี่สิบเจ็ดปีเวียนครบบรรจบรอบ
ขอนบน้อบพระครูผู้อุดหนุน
ผู้เพียรสร้างสถานงานค้ำจุน
แผ่ร่มบุญกว้างใหญ่ให้ปัญญา

นับเวลาเกือบกว่าห้าสิบปี
ที่ท่านนี้ฉายแสงพระศาสนา
มูลนิธิอภิธรรมนำนาวา
ท่านเพียรมอบวิชาพ้นทุกจริง

มิเคยท้อรอใครให้หมายช่วย
ท่านยืนด้วยกำลังใจไม่เกรงกริ่ง
ประกาศความเป็นไปไร้แอบอิง
อภิธรรมคือสิ่งประเสริฐความ

ท่านเพียรไปปรากฏบทพิสูจน์
อภิปรายคำพูดและคำถาม
เพื่อให้เขารู้ซึ้งถึงนิยาม
ชีวิตคือรูปนามใช่อื่นใด

ท่านเพียรสร้างสถานวิปัสสนา
เพื่อพูนเพิ่มปัญญาให้ผ่องใส
ให้อารมณ์กรรมฐานงานของใจ
ชีวิตท่านมีเพื่อให้ตลอดมา

บัดนี้ครบเวลาคราพลัดพราก
ที่ท่านจากศิษย์ไปไกลนักหนา
ยังระลึกพระคุณท่านทุกเวลา
ขอบูชากราบกราน...พระอาจารย์บุญมี

ศาลาธรรม

กราบวันทาดวงจิตพ่อด้วยเคารพ
สิบนิ้วยกบรรจบเหนือเกศา
อีกกุศลบารมีลูกเพียรมา
กราบบูชาวันทาพ่อปิติเทอญ.

บุษกร  เมธางกูร.

ศาลาธรรม

ดาวดวงหนึ่งลับแล้วจากฟากฟ้า
พราวตาชั่ววูบวับแล้วดับหาย
เพียงฝุ่นผงยั่งยืนจักโปรยปราย
สิ้นที่หมายมลายสู่..ธุลีดิน..

ประทีบแก้วลาลับนับนานแล้ว
ดวงใจแน่วแน่รักจักถวิล
สืบสานงานเกื้อก่อต่อแผ่นดิน
บูชาสิ้นหมดดวงใจให้อาจารย์.

วิชิต  ธรรมรังษี

อัญชลี

ขอนอบน้อมกราบบูชาในพระคุณของท่านอาจารย์ด้วยความเคารพสักการะค่ะ

naraakkiki

ขอนอบน้อมกราบบูชาในพระคุณของท่านอาจารย์ด้วยความเคารพสักการะค่ะ

https://www.gclub45.com/

keroro

ขอนอบน้อมกราบบูชาในพระคุณของท่านอาจารย์ด้วยความเคารพสักการะค่ะ

Gclub